ظرفیّت‌سنجی گردشگری ساحلی پایدار، مطالعة موردی: شهرستان کنگان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیأت علمی دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی

2 کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه زابل

3 دانشجو دکترا جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

امروزه اهمیّت صنعت گردشگری باعث شده است که دامنة وسیعی از برنامه­های راهبردی و اجرایی در سطح کشورها و مناطق دارای جاذبه­های گردشگری، برای توسعة این صنعت به اجرا درآید. تنوّع­ بخشی به فعالیّت­های صنعتی و اقتصادی پارس جنوبی، بالا بردن شاخص­های توسعة انسانی (رفاه، سلامت و...) و زیست محیطی، توجّه به پایداری اجتماعی، معرّفی و نمایش توان نیروهای داخلی در عرصة صنعت کشور (توسعة فنی- فرآیندهای صنعتی و پیشرفت­های تکنولوژیکی در منطقه) و در مجموع، توسعة پایدار منطقه، از جمله عوامل اصلی و ضرورت­ها برای تحلیل و شناسایی ظرفیت­های توسعة گردشگری در شهرستان «کنگان» است. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف ظرفیّت­سنجی گردشگری ساحلی پایدار شهرستان کنگان با روش توصیفی- تحلیلی تدوین شده است. در این تحقیق، نقاط قوّت و ضعف گردشگری شهرستان کنگان و تهدیدها و فرصت­های تأثیر­گذار  بر آن (9 قوّت، 6 ضعف، 10 فرصت و 6 تهدید) مورد تحلیل قرار گرفتند. وجود جاذبه­هایی مانند سواحل زیبا و کم­نظیر و اکوسیستم مستعد جنگل­های حرا، زمینة جذب گردشگر به شهرستان کنگان را فراهم نموده است، امّا به دلیل وجود نقاط ضعف زیر­ساختی (خدمات و امکانات رفاهی)، عدم سرمایه­گذاری و برنامه­ریزی در ابعاد توسعة گردشگری و نیز مشارکت ضعیف، اجباری و هزینه­ای (غیر داوطلبانه و غیرآگاهانة) محلّی در اجرای پروژه­های ملّی، این شهرستان امکان استفاده از فرصت‌ها موجود گردشگری را- آن­گونه که شایسته است-  به دست نیاورده است. مطالعات صورت گرفته، نشان می­دهد که در راستای نیل به توسعة پایدار گردشگری ساحلی، مقبول­ترین راهبرد توسعة صنعت گردشگری در شهرستان کنگان، راهبرد بازنگری است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Identification of capacities for sustainable coastal tourism:A case study ofKangancounty

نویسندگان [English]

  • J. Sajadi 1
  • F. A. Salari 2
  • M. Bayranvandzadeh 3
  • M. H. Boochani 3
1
2
3
چکیده [English]

Nowadays, tourism has led to a wide range of strategic and operational decisionmaking at the level of countries and in areas with tourist attractionsfor the development of this industry. Diversification of industrial and economic activities in South Pars oil industries enhances human development indexes (i.e. welfare, health, etc.), environmental sustainability of the society, presentation and representation of internal forces in the industry (e.g. development of technical regions), and, in short,the total sustainable development of the area.Fulfillment of this purpose requires the analysis and detection (research and evaluation) of capacitiesthat would help to develop tourism inKangancounty.In this study, a descriptive-analytical method is used.The strengths, weaknesses, threats and opportunities of effect (9 strengths,6 weaknesses,and 6 of 10 opportunities and threats) were analyzedabout Kangancouny tourism.There are such attractions, beautiful beaches, unique ecosystem and mangrove forests that can attract domestic and foreign tourists In favorable seasons of the year and provide them with relaxing environment especially in the attractive East Coast region of the city.Because of certain weaknesses (as in services and facilities), lack of investment,lack of program and planningfor tourism development, and poorparticipation in development plans, tourism in the area incurs unnecessary  expenses (non-voluntary and non-conscious) as well as loss of opportunities,which it does not deserve.Based on the results of the study, in order to achieve sustainable tourism development, strategies for development of tourism in beautiful coastal regions ofKangan county should be reviewed and revised.
 

ابراهیم زاده، عیسی و عبداله آقاسی زاده، (1388)، تحلیل عوامل موثّر بر گسترش گردشگری در ناحیه ساحلی چابهار با استفاده از مدل راهبردی SWOT. مجلة مطالعات و پژوهش­های شهری و منطقه­ای، سال اول. شمارة اول.
 ابراهیمی، سمیّه، (1387)، برنامه­ریزی توسعة پایدار شهرهای ساحلی: شهر بابلسر. پایان نامة کارشناسی ارشد گروه جغرافیا دانشگاه یزد، استاد راهنما: دکتر محمّد حسین سرایی.
 اشرف­زاده، محمّدرضا، (1389)، ارزیابی آثار زیست محیطی پروژه­های گردشگری ساحلی. فصلنامة پژوهش­های محیط زیست، سال 1، شمارة 1.
بزی، خدارحم و فرضعلی سالاری سردری، (1389)، ارزیابی و برنامه­ریزی گردشگری صنعتی در منطقة پارس جنوبی. فصلنامة میراث و گردشگری، مرکز گردشگری علمی- فرهنگی دانشجویان ایران، سال اول، شمارة سوم.
 جعفری، عباس، (1379)، گیتاشناسی ایران دایره المعارف جغرافیای ایران، انتشارات گیتاشناسی.
جی سی، (1376)، بارو، توسعة پایدار، مفهوم، ارزش و عمل. ترجمة سیّد علی بدری، فصلنامة تحقیقات جغرافیایی، شماره پیاپی 44.
خانی، فضیله، ابوطالب قاسمی وسمه جانی و علی قنبری نسب، (1388)، بررسی اثرات گردشگری ساحلی با تکیه بر نظرسنجی از خانوارهای روستایی، مطالعة موردی: روستای چمخاله، شهرستان لنگرود. فصلنامة جغرافیای انسانی، سال اول، شمارة چهارم.
سازمان جهانی جهانگردی، (1999)، مدیریّت گردشگری در مکان­های دارای میراث، ایکوموس- ICOMOS، مکزیک.
سازمان مدیریت و برنامه­ریزی، (1381).
 سالاری سردری، فرضعلی، (1389)، ارزیابی قابلیت دسترسی و کاربرد بهینة فضاهای عمومی در شهر ساحلی عسلویه. پایان نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه زابل.
سرائی، محمدحسین، سعیده مؤیّدفر و مریم بیرانوندزاده، (1389)، صنعت گردشگری گامی نوین در جهت توسعه منطقه‌ای، مطالعه موردی: سیستان و بلوچستان. چهارمین کنگرة بین المللی جغرافی­دانان جهان اسلام، دانشگاه زاهدان.
شارپلی، جولیا، (1380)، گردشگری روستایی. ترجمة منشی زاده، رحمت الله و نصیری، فاطمه، تهران، نشر منشی.
شریف­زاده، ابوالقاسم و همایون مراد نژاد، (1381)، توسعة پایدار و گردشگری روستایی. ماهنامة اقتصادی جهاد، شمارة 251 و 250،  ص47-61.
قریشی مینا آباد، محمد باسط، (1390)، رزیابی عملکرد مجتمع های گردشگری ساحلی. فصلنامة برنامه­ریزی منطقه­ای، سال اول، شمارة 4.
معاونت برنامه­ریزی استان بوشهر، (1388)، پیش­نویس سند چشم­انداز توسعة استان بوشهر در سال 1404.
معصومی، غلامرضا، (۱۳۸۳)، سیراف ((بندرطاهری))، انتشارات انجمن آثار مفاخر فرهنگی، چاپ سوم، تهران.
منصوری، علی، (1381)، گردشگری و توسعة پایدار. مجلة رشد آموزش جغرافیا، شمارة 63.
ولا، فرانسوا و یونل بیچریل، (1384)، گردشگری بین المللی. ترجمه محمّد ابراهیم گوهریان و محمّد مهدی کتابچی، انتشارات امیرکبیر، تهران.
هزار جریبی، جعفرو مهرداد کرمی، (1390)، برنامه ریزی راهبردی گردشگری در نواحی البرز مرکزی (مطالعة – موردی: روستای افجه استان تهران)، مجلة مسکن و محیط روستا، شمارة 136.
همه کسی، بهاره، (1385)، رهنمودهای طراحی شهری با محوریّت گردشگری .
Chiang lee, chien and Chun-Ping Chang, (2008). tourism development and economic growth: a closer look at panels, tourism management29.
Jerry Ho, W. R. (2010). Combined DEMATEL technique with a novel MCDM model for exploring portfolio selection based on CAPM. Expert Systems with Applications, P. 10.
Lanza, Myriam and other (2003). Analyzing Heritage Resources for Urban Tourism in European Cities, in: Contemporary Issues in Tourism Development, Rutledge.