ارزیابی پتانسیل‌های پیاده‌سازی شهر هوشمند با تأکید بر حمل‌ونقل، موردمطالعه: شهر بیرجند

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران.

2 دانشیار جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه پیام نور بیرجند، بیرجند، ایران

3 دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه پیام نور، فردوس، ایران.

10.29252/grd.2018.1477

چکیده

از اساسی‌ترین زیرساخت‌های لازم برای توسعه صنایع و افزایش سطح رفاه اجتماعی هر کشور وجود حمل‌ونقل روان و ایمن در آن کشور است. به دلیل اهمیت روزافزون مطالعات حمل‌ونقل شهری در پایش سیاست­های عمومی و نقش آن به‌عنوان ابزاری کارآمد در مدیریت و برنامه­ریزی شهری، شهر هوشمند به‌عنوان یکی از مهم‌ترین حوزه­های مطالعات شهری موردتوجه مدیران و برنامه­ریزان قرار دارد. نوع تحقیق حاضر، کاربردی و روش انجام آن توصیفی و تحلیلی است. جامعه آماری کارشناسان و شهروندان هستند. حجم نمونه 383 نفر از شهروندان شهر بیرجند و 40 کارشناس مربوط به مسائل شهری می­باشد. داده­های موردنیاز تحقیق از طریق پرسشنامه حاصل از پیمایش متخصصان و شهروندان شهر بیرجند گردآوری شد. داده­های گردآوری‌شده با استفاده از نرم­افزار Arc GIS و Spss21 و با بهره‌مندی از ضرایب همبستگی پیرسون، کای اسکوئر و آزمون t تجزیه‌وتحلیل شد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که بین مدیریت ترافیک و رضایت‌مندی شهروندان، و بین شاخص­های عینی (درآمد، هزینه ماهانه، نوع استفاده از وسیله حمل‌ونقل) و رضایت­مندی شهروندان رابطه معنی­داری با سطح معنی­داری (0.000) وجود دارد. طبق نتایج وجود مرکز مدیریت ترافیک در قالب خدمات مدیریت ترافیک در منطقه بسیار ضروری به نظر می‌رسد و چنانچه این مراکز به شکل هدفمند طراحی و مکان‌یابی شوند، میزان رضایت شهروندان افزایش خواهد یافت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Assessing the Potentials of Smart Cities with an Emphasis on Urban Transportion: A Case Study of the City of Birjand

نویسندگان [English]

  • Mohammad Eskandari Sani 1
  • Mahmmood Moradi 2
  • Parvin Gadei Moghadam 3
1 Assitance Professor in Geography and urban planning, University of Birjand, Birjand, Iran
2 Associate Professor in Geography and rural planning, Payam noor University, Birjand, Iran
3 MA student in Geograpgy and urban planning, Payam noor University, Ferdows, Iran
چکیده [English]

‘Smart city’ is an important topic in urban studies. Because of the important role of urban transport, managers and planners have paid special attention to the monitoring of public policies as well as efficient management and urban planning in this regard. In this study, smart  transportation is evaluated through the indecis of scrolling, the perceptions and opinions of experts and citizens about urban transport, the objective indicators derived from secondary data, and occasionally both indicators. The present research uses a descriptive-analytical method, and the data are collected through questionnaires given to professionals and citizens in the examined area. The data are gathered from 383 citizens and 40 specialists in proportion to the population in each of the studied localities. The data are analyzed by the Arc Gis and Spss21 software programs, Pearson correlation coefficients, chi squares, and t-tests. The results of the study show that traffic management and satisfaction of citizens are related significantly. Also, objective indicators (e.g. income, monthly expenses, and means of transportation) and satisfaction of the citizens have a significant relationship. The traffic management center is considered as the center of operational services. Therefore, it is essential for this center to set and achieve objectives that lead to an appropriate level of satisfaction among the citizens.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Smart city
  • Smart transportation
  • Sustainable development
  • Smart growth
  • Urban management
  • The city of Birjand
اسکندری، محمد. شهسواری، خدیجه. خزاعی، عاطفه. 1393, بررسی الگوی های توسعه فیزیکی بر شاخص‌های رشد هوشمند شهری مورد شناسی: شهر بیرجند، اولین همایش شهر هوشمند، 11 دی‌ماه، 1-17.
ایمنی نژاد و افتخاری، (1389)، مقدمه‌ای بر برنامه‌ریزی حمل‌ونقل شهری، تهران: دانشگاه پیام نور، 1389: صص 249-1.
اسداللهی و میر بها (1392)، امکان‌سنجی معابر شهری برای مسیر دوچرخه‌سواری، دهمین کنفرانس بین‌المللی مهندسی حمل‌ونقل و ترافیک، صص 13-1.
ابوالحسن پور (1387)، بررسی تأثیر به‌کارگیری سیستم‌های حمل‌ونقل هوشمند I.T.S در روان‌سازی ترافیک شهر اصفهان، فصلنامه مطالعات مدیریت ترافیک، سال سوم، شماره 8، بهار 1387. صص 121- 97.
بهزاد فر، (1382)، ضرورت‌ها و موانع شهر هوشمند در ایران، مجله هنرهای زیبا، شماره 15، پاییز 1382، صص 26-14.
بهزاد فر و ذبیحی (1390)، راهنمای برنامه‌سازی حوزه‌های شهری در چارچوب توسعه مبتنی بر حمل‌ونقل عمومی، فصلنامه علمی- پژوهشی باغ نظر مرکز پژوهشی هنر معماری و شهرسازی نظر, شماره هجدهم، سال هشتم، پاییز 1390. صص 48- 39.
برومند علی پور، بزمی مقدم، 1389، مبانی مدیریت حمل‌ونقل، انتشارات سلسلۀ الذهب، چاپ اول.
تندیسه و رضایی (1392)، برنامه‌ریزی راهبردی حمل‌ونقل پایدار شهری در کلان‌شهرهای ایران، (شهرمشهد)، مهندسی حمل‌ونقل، سال پنجم، شماره اول، پاییز 1392، صص 18-1.
جاوری، مجید و صابری فر، رستم (1389)، روش تحقیق در جغرافیا، انتشارات دانشگاه پیام نور، تهران.
حبیبی (1392)، ارزیابی تجارب جهانی حمل‌ونقل و سیاست‌های مداخله در بافت‌های کهن شهری با تکیه‌بر پیاده مداری، نشریه علمی- پژوهشی انجمن علمی معماری و شهرسازی ایران، شماره 5، بهار و تابستان 1392، 16-1.
درنشان (1392)، پیاده محوری و توسعه پایدار، اولین کنفرانس ملی معماری و فضاهای شهری پایدار، مشهد مقدس، آذرماه 1392، 10-1.
صرافی، مظفر، (1380)، «ابر مسئلۀ شهری ایران و نقش برنامه ریزان شهری»، مجله معماری و شهرسازی، شمارۀ 62-63، صص 47-50.
صابری فر، رستم (1384)، مقدمه‌ای بر روش تحقیق در جغرافیا، انتشارات نور علم، همدان.
ضرابی، صابری، محمدی و وارثی (1389)، تحلیل فضایی شاخص‌های رشد هوشمند شهری (مطالعه موردیک مناطق شهر اصفهان)، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، شماره 77، پاییز 1390، صص 17-1.
عیسایی، محمدتقی، (1384)، سیستم‌های هوشمند حمل‌ونقل ( درون‌شهری و برون‌شهری)، شرکت مهندسین مشاور مترا تهران.
قربانی، نوشاد، (1387)، راهبرد رشد هوشمند در توسعه شهری، اصول و راهکارها، جغرافیا و توسعه، شمارۀ 12- پاییز و زمستان 1387، صص 180-163.
کیانی، اکبر (1390)، شهر هوشمند ضرورت هزاره سوم در تعاملات یکپارچه شهرداری الکترونیک (ارائه مدل مفهومی- اجرایی با تأکید بر شهرهای ایران)، فصلنامه جغرافیایی آمایش محیط، شماره 14, صص 60-39.
گنجی، محمدحسن (1355)، انحطاط شهر بیرجند، 32 مقاله جغرافیایی، تهران: سحاب.
American Trucking Associations Foundation, Study Explores Benefit/ Cost if ITS/ CVO User Services. IT’S America CVO Update, 1996.
Department of Transportation National ITS Architecture Team 2001 (Developing using and maintaining ITS architecture for your region), USA.
Dorsey, B. (2005),'Mass transit trends and the role of unlimited access in transportation demand management', Journal of Transport Geography, 13.
Elvik R. "Effects on Accidents of Automatic Speed Enforcement in Norway" Transportation Research Record no 1595, 1997.
Hasss-Klau C. (1999),'The Pedestrian and City Traffic', London: Belhaven Press.
Guido Schuster. Evaluation of a Motoraway Control System CENTRICO. Poroceedings of Ibec workshop, Madrid, 2003.
Gehl J (1989),' A changing street life in a changing society', Places 6, pp. 8-17.
Scheurer, Jan (2001),'Car-Free Housing in European Cities. A Survey of Sustainable Residential Development Projects'.
Litman, T. (2002),'Transportation Cost Benefit analysis: TECHNIQUES, Estimates and Implications', Vitoria Transport Policy Institute.
U.S Department of Transportation. Institute of Transportation Engineers 2000 (Intelligent transportation primer), USA: ITS.
United States Department of Transportation 1995 (National ITS Program plan Volume 2) USA: National ITS Structure Team.
United States Department of Transportation. Federal Highway Administration. (2003),'FHWA Course on Bicycle and Pedestrian Transportation', Accessed on June 24, 2011, from http://safety. Fhwd.dotgov/pedbike/univcourse/pdf/swless 124. Pdf.
Zupan, M. (1992). 'Transportation Demand Management: A Cautious Look', Transportation Research Record No. 1346 (Highway Operations, Capacity, and Traffic Control). Transportation Research Board, USA.