پهنه‌بندی اثرات اقلیمی بر ابنیه اداری با تاکید بر فاکتورهای تابشی (مطالعه موردی: شهر کرمان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای معماری، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران

2 استادیار گروه معماری، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران

3 دانشیارگروه معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

پهنه‌ بندی اقلیمی، یعنی شناسایی پهنه هایی که از آب وهوای یکسان برخوردارند. با گسترش روش‌های کمّی، روش‌های سنتی پهنه بندی جاى خود را به روش‌هاى نوین نظیر انواع متدهای درونیابی داده‌اند. این پژوهش به ارزیابی پهنه بندی اثرات تابشی بر فضاهای اداری شهر کرمان پرداخته وبر همین اساس از روش درون یابی کریجینگ معمولی با مدل‌های دایره‌ای، گاوسی و کروی استفاده شده و با معیارهای خطا شامل ریشه دوم مربعات خطا (RMS) و مقدار استاندار شده آن (SRMS)، میانگین استاندارد (Ms)، میانگین Mean)) و متوسط مربعات خطا (ASE) به ارزیابی آن پرداخته شده است. روش تحقیق، توصیفی – تحلیلی بر مبانی تحلیل فضایی با استفاده از سیستم GIS می‌باشد. نتایج به دست آمده از نقشه های پهنه­بندی اقلیمی (مبتنی بر فاکتورهای تابشی) در فضاهای اداری نشان داد که زاویه میل تابش خورشید در اعتدالین بصورت عمودو در انقلابین افقی بوده است. لذا تابش خورشید در ادارات واقع در شمال شهر بیشتر و در ادارات جنوبی به واسطه وجود کوه‌های پیرامون کمتر می‌باشد. بر همین اساس تابش خورشید در جبهه‌های شمالی و شرقی ماکزیمم و در جبهه‌های غربی و جنوبی مینیمم می‌باشد. متناسب با ماه‌های میلادی و بر داشت‌های صورت گرفته در اعتدالین و انقلابین مشخص شد که طیف پراکنش گاوسی و زاویه میل تابش عمودی در ادارات شمال شهر بیشترین تاثیرات را داشته و نحوه قرارگیری ادارات مشخص می‌کند که جبهه‌های شمالی ادارات، تابش بیشتری جذب می‌کنند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Climate Zoning of Office Buildings with an Emphasis on Radiant Factors in Hot and Dry Regions: A Case Study of Kerman

نویسندگان [English]

  • Ali Yazhari Kermani 1
  • Farshad Nasrollahi 2
  • Mohammad Javad Mahdavinejad 3
1 PHD student of architecture, Art University of Isfahan, Isfahan, Iran
2 Assistant professor of architecture, Art University of Isfahan, Isfahan, Iran
3 Associate professor of architecture, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Climate zoning is the identification of zones with the same climate. With the expansion of quantitative methods, traditional methods of cluster classification have been replaced by new methods, such as various interpolation methods in the field of climatological zoning studies. In this study, we evaluated the zoning of radiation effects on the administrative spaces of Kerman city. Accordingly, the ordinary Kriging interpolation method is used along with circular, Gaussian, and spherical models for data interpolation with error criteria including root square error (RMS), its standardized value (SRMS), standard mean (Ms Mean Mean), and Mean Square Error (ASE). These factors are intended for accuracy evaluation. This research is a descriptive-analytical study on the basis of spatial analysis using the GIS system. The results of the final maps produced for climate zoning (radiological factors) showed that the angle of the sun shine is right in the equinoxes and horizontal in the revolutions. Therefore, radiation is more in the offices uptown and less in the ones downtown. The latter case is due to the presence of mountains in the south of the city. Also, solar radiation is maximal in the northern and eastern regions while it is the lowest in the west and the south. In proportion to the AD months and with regard to the amount radiation in offices in equinoxes and revolutions, it was found that the Gaussian distribution spectrum and the angle of radiation have the greatest effect on the offices in the north of the city, which is due to the position of those buildings to the sun.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Climate zoning
  • Interpolation
  • Kriging method
  • Administrative spaces
  • Kerman
اسماعیلی، رضا، منتظری، مجید، اسمعیل نژاد، مرتضی، صابر حقیقت، اکرم، (1390). پهنه بندی اقلیمی خراسان رضوی با استفاده از روشهای آماری چند متغیره، پژوهش های اقلیم شناسی، دوره 2، شماره 7-8، صص 43-56.
خسروی، محمود، آرمش، محسن، (1391). پهنه بندی اقلیمی استان مرکزی با استفاده از تحلیل عاملی-خوشه ای، انتشارات دانشگاه سیستان و بلوچستان، دوره 23، شماره 2، صص 87-100.
خلیلی، علی، درویش صفت، علی اصغر، برادران راد، رضا، بذرافشان، جواد، (1383). پیشنهاد روش برای پهنه بندی اقلیمی در محیط GIS (مطالعه موردی شمال غرب ایران در سیستم سلیانینف)، نشریه بیابان، دوره 9، شماره 2، صص 227-238.
زابل عباسی، فاطمه، پوراصغریان، آرزو، سی سی پور، مرضیه، (1385). طبقه بندی اقلیمی استان هرمزگان، مجله نیوار، دوره 26، شماره 62-63.
گرامی مطلق، علیرضا، شبانکاری، مهران، (1385). پهنه بندی اقلیمی استان بوشهر، دانشگاه اصفهان، دوره 1، شماره 1، صص 187-210.
مسعودیان، سید ابوالفضل، (1382). بررسی پراکندگی جغرافیایی بارش در ایران به روش تحلیل عاملی دوران یافته، مجله جغرافیا و توسعه، دوره 1، شماره 1، صص 79-89.
مسعودیان، سید ابوالفضل، (1382). نواحی اقلیمی ایران، مجله جغرافیا و توسعه، دوره 1، شماره 2، صص 171-184.
منتظری، مجید، (1384). تحلیل زمانی – مکانی دمای ایران در نیم سده گذشته، رساله دکتری رشته جغرافیا، گرایش اقلیم شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی گروه جغرافیا، دانشگاه اصفهان.
میری، مجید، کمپانی سعید، محسن، (1393). طراحی فرایندی جهت نیل به روشنایی طبیعی مناسب برای یک فضای کاری اداری در شهر تهران، انتشارات معماری، طراحی و برنامه ریزی شهری، دوره 8، صص 73-89.
Anyadike, RNC (1987). A multivariate classification and regionalization of west African climates. Journal of climatology, Volume 7, Issue 2, pp 156-164.
Finneegan, Mary C, Zener Solomon, Linda (1981).  Work Attitudes in Windowed vs. Windowless Environments”, Journal of Social Psychology, Volume 115, Issue 2, pp 291–292.
Flynn, John E, Spencer, Terry j, Martyniuk, Osyp, Hendrick, Clyde (2013). Interim Study of Procedures for Investigating the Effect of Light on Impression and Behavior, Journal of Illuminating Engineering Society (IES), Volume 3, Issue 1, pp 87–94.
Heerwagen, Judith, Heerwagen, Dean (1986). Lighting and Psychological Comfort, Environment and Behavior, volume 19, Issue 6, pp 47–51.
Longley, Paul A, Batty, Michael (1997). Spatial Analysis: Modeling in a GIS Environment, Technology, UNITED STATES.
Miri M, Kompani Saeed M, Assessing Daylight Access Requirements in Iranian National Building Code (Case Study in Qazvin), Armanshahr Architecture & Urban Development, Journal of Architecture, Urban Design & Urban Planning, Special Issue of the 1st Iran Lighting Design Conference Selected Articles, 2012, page 109-121.
Peel, M, Finlayson, B (2007). Hydrology and Earth System Sciences, 11 pp.
Reinhart, CF, Weissman, D (2012). The Daylit Area-Correlating architectural student assessments with current and emerging daylight availability metrics, Building and Environment, Volume 50, pp 155-164.
Semenov Mikhail A, Brooks Roger J (1999). Spatial interpolation of the LARSWG stochastic weather generator in Great Britain, Climate Research, Volume 11, Issue 2, pp137-148.
Semenov, Mikhai A, Barrow, Elaine M (2002). LARS-WG A Stochastic weather Generator for Use in Climate Impact Studies, User manual.
Solar Maximum Mission: Active Cavity Radiometer Irradiance Monitor I(ACRIM I)1980-1989
Tregenza, Peter, Wilson Michael (2011). Daylighting: Architecture and Lighting Design, Routledge, Abingdon.
Veitch Jennifer A, Galasiu, Anca D (2012). The physiological and psychological effects of windows, daylight, and view at home: Review and Research Agenda. National Research Council Canada, pp 2-28.