واکاوی نقش توانمندی روان شناختی دهیاران در روند مدیریت و توسعه روستایی (مطالعه موردی: دهستان رشتخوار)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه زابل، ایران

2 استادیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

10.29252/grd.2018.1248

چکیده

      تغییرات سریع محیطی، سازمان­ها را وادار می­سازد تا برای سازگاری با محیط به سازوکار­های مدیریتی مختلفی روی آورند. توانمندی یکی از این سازوکارهاست و نقش کلیدی در حیات سازمان­های نوین در عصر دانش دارد. در این میان، امروزه یکی از سازمان­های نوپا و تازه تاسیس شده در محیط روستایی، سازمان­دهیاری­هاست. هدف تحقیق حاضر، واکاوی نقش سطح توانمندی روان­شناختی دهیاران در روند مدیریت توسعه روستایی در دهستان رشتخوار می­باشد. در این پژوهش به روش میدانی با نمونه­گیری از 26 روستا و به تبع آن 26 دهیاری به عنوان جامعه نمونه انتخاب شدند و با استفاده از فرمول کوکران،350 خانوار به عنوان حجم جامعه نمونه مشخص شد که به نسبت جمعیت و بعد خانوار در هر روستا پرسشنامه­ها به صورت تصادفی توزیع شدند. روایی پرسشنامه توسط استادان گروه جغرافیا و برنامه­ریزی روستایی و جمعی از کارشناسان ارشد فرمانداری شهرستان رشتخوار مورد بررسی قرار گرفت. ضریب اعتبار پرسش­نامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای ابعاد مختلف(اقتصادی، اجتماعی، محیطی، عمرانی) برابر با 85/0 و برای ابعاد سطح توانمندی روان­شناختی برابر با 89/0 است. برای پردازش داده­ها از آزمون­های آماری t-test در نرم افزار spss و ازنرم­افزار AmosGraphics  استفاده گردیده است. یافته­های تحقیق حاکی از آن است که توانمندی روان­شناختی نقش مثبتی در بهبود روند مدیریت و توسعه روستایی داشته است و از دید جامعه نمونه توانمندی روان­شناختی دهیاران در بعد عمرانی با مقدارt ( 05/34-) از حد متوسط کمتر بوده است. از سویی دیگر مشخص شدکه بیشترین اثرات سطح توانمندی روان­شناختی دهیاران بر توسعه روستایی دهستان رشتخوار مربوط به احساس اعتماد با 662/0 است. در مجموع با توجه به یافته­های تحقیق چنین می­توان نتیجه­گیری نمود، دهیارانی که از سطح توانمندی روان­شناختی بالاتری برخوردار بودند در روند مدیریتی و توسعه روستایی عملکرد بهتری داشته­اند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effects of psychological empowerment of rural administrators on rural management and development processes: A case study of Roshtkhar village

نویسندگان [English]

  • Ali Izadi 1
  • Seyed Amir Mohammad Alavizadeh 2
1 Master of geography and rural planinig university of zabol, Iran
2 Assistant Professor Geography, Payame Noor University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Organizations have to consider a variety of management mechanisms to adapt to rapid environmental changes. Empowerment is one of these mechanisms which plays a key role in modern organizations in the age of knowledge. Meanwhile, nowadays, rural administration is one of the newly-established organizations in rural areas. The purpose of this study is to investigate the role of psychological capabilities of rural administrators in the rural management and development process in Roshtkhar village. In this field study, 26 villages were selected and 26 rural administrations were considered as the sample population. Using the Cochran formula, 350 households were identified as the sample population. The questionnaires were randomly distributed based on the population and the size of the household in each village. The validity of the questionnaire was assessed by the professors of the Department of Geography and Rural Planning and a group of senior experts in the Roshtkhar governorship. The coefficient of validity of the questionnaire was considered 0.85 for various (economic, social, environmental, developmental) aspects (0.85), and it was found to be 0.89 for the psychological capability aspects using the Cronbach's alpha coefficient. The data were analyzed using t-test in SPSS software and AmosGraphics software. The results indicate that psychological empowerment has a positive effect on improving rural management and development processes. Also, from the perspective of the sample population, the psychological capabilities of rural administrators in the developmental dimension with the t value of -34.05 were lower than the average. On the other hand, it was determined that the greatest effects of the psychological empowerment of rural administrators on rural development in Rastkhahr rural districts were related to the feeling of trust. The factor was at 0.662. Therefore, it is concluded that rural administrators who have higher levels of psychological empowerment have better performance in rural management and development.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Psychological empowerment
  • Rural administrators
  • Rural Development
  • Roshtkhar

مراجع

امینی، عباس و داوود جمینی (1393)، تحلیلی بر ارزیابی جامعه روستایی از عملکرد نهاد دهیاری با استفاده از رویکرد مدل­سازی معادلات ساختاری، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، سال29، شماره دوم، شماره پیاپی133، صص196-177.
تشکری، احمد (1381)، رهبری در آینه تاریخ، تهران، چاپ اول، انتشارات روزگار.
چوبچیان، شهلا، کلانتری، خلیل و حسین شعبانعلی قمی (1386)، عوامل موثر بر عملکرد دهیاری­ها استان گیلان، فصلنامه روستا و توسعه، سال10، شماره2،صص108-88.
خدیوی، اسدالله، کوشافر، علی اصغر و جمیله رخساره آناخاتون (1391)، ارزیابی میزان توانمندی روان شناختی کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز با استناد به مدل توماس، فصلنامه علوم تربیتی، سال پنجم، شماره20، صص62-49.
رستم پور، هوشنگ، محمدی یگانه، بهروز و حسن حیدری (1389)، بررسی عملکرد شوراهای اسلامی روستا و تأثیر میزان سواد اعضادر آن(نمونه موردی: شهرستان دیر، مدیریت شهری، دوره8، شماره26، صص190-181.
شیخی، حجت، پریزادی، طاهر و بیژن رمزیار (1392)، برری و ارزیابی عملکرد دهیاران در روند مدیریت و توسعه روستایی، مجله علمی- پژوهشی برنامه­ریزی فضایی(جغرافیا)، سال سوم، شماره سوم،(پیاپی10)،صص32-17.
فال سیلمان، محمود،صادقی، حجت الله و محمود مرادی (1391)، بررسی و ارزیابی عملکرد دهیاران در فرآیند مدیریت و توسعه روستایی(مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان بیرجند)، مجله پژوهش­ و برنامه­ریزی روستایی، شماره1،صص95-73.
فراهانی، حسین و فاطمه آئین مقدم (1391)، ارزیابی عملکرد و کارایی دهیاری­ها و شوراهای اسلامی در فرآیند مدیریت توسعه روستایی(مطالعه موردی: دهستان سررودجنوبی در شهرستان بویراحمد)، چشم­انداز جغرافیایی(مطالعات انسانی)، سال 7، شماره18،صص127-117.
فیروزآبادی، سید احمد و حسین ایمانی جاجرمی (1391)، وضعیت رضایت روستاییان و عوامل مرتبط با آن از عملکرد دهیاری­ها، پژوهش های روستایی، سال سوم، شماره یکم، صص61-91.
مطیعی لنگرودی، سیدحسن، سوری، فرشاد و مهدی چراغی (1392)، ارزیابی عملکرد دهیاران در فرآیند توسعه روستایی با تاکید برگروه­های هدف کشاورزی، مجله علمی- پژوهشی برنامه­ریزی فضایی(جغرافیا)، سال سوم، شماره دوم،(پیاپی9)،صص36-19.
مهدوی، مسعود و  علی­اکبر نجفی کانی (1384)، دهیاری­ها تجربه­ای دیگر در مدیریت روستاهای ایران، نمونه موردی: دهیاری­های استان آذربایجان غربی، فصل نامه پژوهش­های جغرافیایی، شماره53، صص39-21.
ودادی، احمد و احمد مهرآرا (1392)، بررسی رابطه بین توانمند سازی روانشناختی و تعهد سازمانی مطالعه موردی: ادارات امور مالیاتی شهر تهران، پژوهشنامه مالیات، شماه هجدهم، مسلسل 66،صص179-161.
Chen, L. H., Liaw, S. Y., and Lee, T. Z. (2003). Using an HRM pattern approach to examine the productivity of manufacturing firms–an empirical study. International Journal of Manpower, 24(3), 299-318.
Conger and Kanungo. (1985). The empowerment process: Integrating theory and practice. Academy of management Review, 3,473-475.
Fitzgerald, B., Russo, N. L., and Stolterman, E. (2002). Information systems development: Methods in action. London: McGraw-Hill.
Franz, C. R., and Robey, D., (1986). Organizational context, user involvement, and the usefulness of information systems. Decision Sciences, 17(3), 329–356.
Gagne, M. and Decl, E.L. (2005). Self-determination theory and work Motivation., Journal Organization Behavior, 26,331–362.
Kostiwa, I.M., and Meeks,S. (2009). The Relation Between Psychological Empowerment, Service Quality, and Job Satisfaction Among Certified Nursing Assistants, Clinical Gerontologist, 3,276- 292.
Leon,Y. (2005). rural development in Europe: a research frontier for agricultureeconomists.Europeam Review of agriculture economics. Vol. 32. P: 302,306
Mahdidost, Hossein. (2004). Role of Local Community and Institutions in Integrated Rural Development in Iran. Tehran: Ministry of Jihad for agriculture.
Nesan, L. J. and Holt, G.D. (2002). Assessment of organisational involvement in implementing empowerment, Integrating Manufacturing Systems, 4,201-211.
Niehoff, B. P., Moorman, R. H., Blakely, G., and Fuller, J. (2001). The influence of Empowerment and job enrichment on employee loyalty in a downsizing environment. Group & Organization Management, 26,93–112.
Puri, Satish K and Sundeep Sahay. (2007). Role of ICTs in Participatory Development: An Indian Experience, Information Technology for Development, Vol. 13 (2) 133–160.
Rashidpour, L., Farajallah Hosseini, S.J. and Mirdamadi, S.M. (2011). Local community based management as a good governance approach to rural poverty reduction and sustainable development in Iran. American-Eurasian Journal of Agriculyural & Environmental Sciences 10(2): 174-179.
Sayahi Kashi, J. (2004). A Country Papers for Islamic Republic of Iran. In: Report of the APO (Asian Productivity Organization) Seminar on Role of local communities and institutions in integrated rural development. 15-20 June 2002 (ICD-SE-3-01), Tehran, Iran.
Wood,S.J, and  Desmond, J. (2004). Epowerment and performance, International Review of Industrial and OrganizationalPsychology, 19,18.
Webster., C. (2006). An empirical analysis of the relationships between. The interactive use of performance measurement systems, creativity and performance: the intervening role of psychological empowerment, Monash University, EAA and AFAANZ conferences for their comments, 72.
Wenchang, W. (2008). Rural management - the way out for Tibetan rural areas. Journal of the Washington Institute of China Studies 3 (3): 75-84.
Yghi, A. (2008). Good governance practices by local administration in Jordan and USA. International Journal of Rural Management 4 (1-2): 47–65.
کاوش های جغرافیایی مناطق بیابانی
دوره 6، شماره 1
شهریور 1397
صفحه 199-227

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار