بررسی نوسانات رطوبت ورودی به مناطق خشک ایران در رخدادهای خشکسالی و ترسالی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

آب، با توجه به شرایط اقلیمی خشک و نیمه‏خشک، در اکثر مناطق سرزمین ما، حیاتی‏ترین ماده است. رطوبت عاملی مهم در ایجاد بارش بوده، بنابراین شناسایی و آگاهی از چگونگی انتقال رطوبت، نوسان و تاثیرگذاری آن بر بارش در یک منطقه، ضروری می‏باشد. به همین منظور در این پژوهش، داده‏های دوباره واکاوی شده‏ی ERA interim بارش، ارتفاع ژئوپتانسیل، نم‏ویژه و مولفه‏های (مداری و نصف النهاری) باد در دوره آماری 1981-2011 با قدرت تفکیک مکانی 1 در 1 درجه قوسی از مرکز پیش‏بینی‏های میان مدت اروپا (ECMWF) اخذ گردید. با بهره‏گیری از شاخص استاندارد شده z (ZSI) سال‏های خشک و مرطوب استخراج، و شار رطوبت ورودی به منطقه در این سال‏ها محاسبه گردید. برای مقایسه، الگوهای گردشی و تغییرات شار رطوبت در سال‏های خشک و مرطوب نمونه بررسی شد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد تفاوت معناداری به لحاظ الگوی جریان حاکم در این سال‏ها وجود دارد، به طوری که با تغییر در جهت جریان‏ها در سطوح زیرین جو (1000 تا 700 هکتوپاسکال)، مقادیر رطوبت ورودی به منطقه تغییر نموده است. در سال‏های مرطوب در مقایسه با سال‏های خشک، جابجایی مرکز پرارتفاع عربستان به سمت شرق و قرارگیری بیشتر برروی دریا، کشیدگی مداری و افزایش گستره بازوی شرقی آن باعث تقویت جریا‏ن‏های شرقی-شمال‏شرقی بر روی دریای عرب و ایجاد و گسترش جریان‏های جنوب‏غربی بر روی شبه جزیره عربستان و ایجاد ناوه عمیق‏تر با محوری شرق سو مابین آن با پرارتفاع شمال آفریقا شده است. این شرایط با افزایش رطوبت برداشتی از پهنه‏های آبی جنوبی و انتقال به منطقه مورد بررسی در ایجاد بارش و شکل‏گیری سال‏های مرطوب آن تاثیرگذار بوده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Variability of Input Moisture to Arid Regions of Iran in the Event of Drought and Wet

چکیده [English]

Water, according to the climatic conditions in arid and semi-arid, in most areas of our country, the most vital matter. Humidity is an important factor in a rain Therefore, identification and knowledge of how to transfer moisture, vibration and affecting rainfall is in a critical area. Therefore, in this study re-analyzed data of precipitation ERA interim, geopotantial, not special and components (u,v) the wind in the period 1981-2011 with a spatial resolution of 1 arc in the first grade level climate prediction center of the mid-term Europe (ECMWF) were obtained. Using the Standardized Precipitation Index (ZSI) periods of drought and wet extraction, and moisture flux entering the area during this period were calculated. For comparison, circulation patterns and changes in the flux of moisture in dry and wet samples were taken. This variability makes changes in a rain storm and the subsequent occurrence of drought and wet years in the region. The amount of moisture flux and the total thickness of all layers of the atmosphere in the wet than dry years, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Drought
  • Wet
  • Dry Areas
  • Moisture
  • Iran